Hoe gebouwen de hitte kunnen doorstaan

Zijn we bestand tegen een nieuwe hittegolf?

By Charlotte.Dawance@knaufinsulation.com
19 juni 2019

De wereld maakt een periode van extreem weer door, wat de lange termijn impact van de klimaatverandering nog eens beïnvloed.

2018 was wereldwijd het vierde warmste jaar ooit gemeten. Voor Frankrijk, Duitsland en Zwitserland was het zelfs het warmste jaar ooit. 430 weerstations wereldwijd maten vorig jaar de hoogste temperaturen ooit en 2019 begon met de warmste januari ooit voor Australië met temperaturen tot 49,5ºC, wat zorgde voor droogte, bosbranden en gewonden.  

Weer, CO2 emissie en gebouwen

Zulke dramatische temperaturen hebben onvermijdelijk een grote impact op het energieverbruik en de uitstoot van een gebouw, zegt het Internationaal Energie Agentschap.

“De weersomstandigheden in 2018 waren verantwoordelijk voor één vijfde van de stijging in de wereldwijde vraag naar energie, omdat de gemiddelde winter- en zomertemperaturen dicht bij historische records kwamen, of deze verbraken. De hogere zomertemperaturen verhoogden ook de vraag naar verkoeling”, vertelt het agentschap.

De globale vraag naar energie steeg met 2,3% in 2018, 2 keer meer als de gemiddelde groei van 2010, en de CO2- uitstoot steeg met een recordpercentage van 1,7%. “De gebouwen-sector is verantwoordelijk voor 28% van de jaarlijkse uitstoot, twee derde van het sterk groeiend elektriciteitsverbruik,” zegt het IEA.

In sommige delen van de wereld is het plaatje nog somberder. Gebouwen zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor 36% van de uitstoot en 40% van het energieverbruik in Europa. 

CO²-uitstoot verminderen via energie-efficiëntie

Hoe pakken we dit aan? We tot om te beginnen de beleidsmakers dat we het globale energieverbruik en de uitstoot kunnen verminderen als we onze gebouwen energiezuiniger maken. Daarnaast hebben we bestendige gebouwen nodig om deze verlaging te kunnen halen in een klimaat dat steeds sneller en extremer verandert.

Sîan Hughes, onze External Affairs Directeur, zegt: “Bij Knauf Insulation voeren we al lang campagne om bijna-energieneutrale gebouwen (BENG) hoog op de politieke agenda’s te zetten en pleiten we continu om ambitieuze initiatieven rond gebouwrenovatie om energie te besparen en de klimaatveranderingen in te perken.”

“Europa heeft commitment uitgesproken om haar gebouwen tegen 2050 koolstofvrij te maken en ondersteunt dit met wetgeving zoals de herziene Richtlijn rond de energieprestatie van gebouwen, die bepaalt dat nieuwe gebouwen bijna energie-neutraal moeten zijn. Bovendien moet er een ambitieus nationaal renovatiebeleid worden opgestart. Kunt u zich voorstellen wat de impact van zo’n wettelijke actie kan zijn op het twee-derde van de wereld dat nog geen energie-efficiëntie beleid heeft!”

In de woorden van Fatih Birol, Executive Director van de IEA, “Het juiste efficiëntiebeleid maakt het mogelijk om wereldwijd de uitstoot met meer dan 40% terug te schroeven. En dat is nodig om onze klimaatdoelstellingen te bereiken, zonder nieuwe technologieën.”

Gebouwen weerbaar maken tegen een warmer klimaat

Uiteraard is een energie-efficiëntie beleid niets waard als het niet zeker is dat de gebouwen gaan zorgen voor de beloofde energiebesparingen en uitstoot verminderingen.

Bij Knauf Insulation werken we eraan om deze beloftes waar te maken.  We helpen installateurs om onze producten zo effectief mogelijk te plaatsen met behulp van onze experience centers. We bouwen beter ontworpen gebouwen die ons helpen research & development verder te verbeteren. We onderzoeken nieuwe manieren om gebouwen weerbaarder te maken en bekijken alle factoren die een invloed hebben op de prestatie van het gebouw, zoals materiaal en ontwerp. We kijken ook goed naar het bouwen zelf, want  als dit niet goed gebeurt ondermijnt het de energieprestaties. Een specifiek aandachtspunt vormt een energiezuinige stof die oververhitting in de zomer kan voorkomen en de behoefte aan mechanische koeling kan verminderen.

Ross Holleron, Hoofd van Bouw onderzoek bij Knauf Energy Solutions, zegt: “We moeten accepteren dat het klimaat in een sneller tempo dan ooit tevoren verandert en dat een zeer groot percentage van de gebouwen nu al oververhit raakt tijdens de zomer, vooral in snel groeiende steden.” 

De verwoestende impact van oververhitte gebouwen

“Steeds vaker worden woningen, kantoren of openbare gebouwen gebouwd of achteraf gerenoveerd om warmte in de winter beter vast te houden, maar er wordt weinig aandacht geschonken aan hoe deze gebouwen zich gedragen tijdens de warmere zomerperioden. Zonder intelligent gebruik van thermische massa, zonwering en nachtelijke ventilatiestrategieën kunnen deze gebouwen last krijgen van oververhitting. De onbedoelde negatieve gevolgen kunnen variëren van hitte-gerelateerde ziekten tot de economische kosten van verloren productiviteit.”

Om deze problemen aan te pakken onderzoeken we bij Knauf Insulation hoe een systeembenadering bij gebouwontwerp deze negatieve uitkomsten kan voorkomen. We onderzoeken bijvoorbeeld de impact van menselijk gedrag, wat de wisselwerking is tussen gebouwen en hun omgeving en hoe de buitenschil van een gebouw kan worden verbeterd om beter te functioneren.

“Onze gebouwen kunnen nu niet mee met het snel veranderende klimaat of de snel veranderende doelgroep dus moeten we ze flexibeler en bestendiger maken,” zegt Ross.

“Om dat te doen moeten we de interactie tussen alle verschillende aspecten van een gebouw te onderzoeken, van design en specificatie tot constructie en werking, om hun toekomstige waarde te maximaliseren. Dit werk is van vitaal belang en wordt essentieel naarmate we in de bouwindustrie steeds meer complexe uitdagingen voorgeschoteld krijgen.”